Drachtige merries
Je ziet ze momenteel volop, merries die (hoog) drachtig zijn. De komst van een veulen is altijd spannend. Zal alles goed gaan? Wat wordt het, een hengstje of een merrie? Hoe zal het eruit zien? Een nieuw leven, nieuwe hoop, nieuwe verwachtingen. Voor sommige merrie is het het eerst veulen, andere merries hebben al vele nakomelingen op de wereld gezet.
Het blijft wonderlijk hoe de natuur in elkaar zit. Hoe uit een eicel en spermacel binnen 11 maanden tijd een veulen groeit dat vaak binnen een paar uur drinkt en loopt. Het is een cliché, maar het blijft een wonder. En wat is het mooi om een trotse merrie met haar veulen in de wei te zien. Ook wij kijken er weer naar uit.
Een veulen is er echter niet ‘zomaar’. Een bevalling is altijd een hele prestatie. En datzelfde geldt voor de dracht. Er gebeurt ongelooflijk veel in het lichaam van een merrie. Er groeit een compleet nieuw leven in, waar de nodige energie voor nodig is. Daarnaast dijt het veulen en daarmee de merrrie steeds verder uit.
Hoe kunnen we daar als eigenaar en ruiter of amazone mee omgaan?
Veel veranderingen in het paardenlichaam
Het is goed om ons te realiseren wat er zich allemaal afspeelt in het paardenlichaam tijdens zo’n dracht. In de eerste plaats kost het veel energie om een veulen te laten groeien. Dat kan ervoor zorgen dat je merrie soms minder fit is of, als ze nog in de sport loopt, wellicht wat minder presteert. Als je dit merkt kan het verstandig zijn het wat rustiger aan te doen in de training.
Naarmate de dracht vordert wordt het veulen en daarme de buik van de merrie zwaarder. Per merrie verschilt het wanneer ze zichtbaar zwaarder wordt, vaak is dit pas in de tweede helft van de dracht en met name in het laatste kwartaal. Bij merries die al meerder veulens hebben gehad is het vaak eerder zichtbaar.
Dit uitzwaren van de buik heeft invloed op de buikspieren van de merrie. Deze zullen langer worden en zijn waarschijnlijk minder goed in staat om aan te spannen. Dit heeft een aantal gevolgen. Zo wordt het voor de merrie moeilijker ons als ruiter goed te dragen. Een paard voorkomt dat de rug ‘doorzakt’ als we erop gaan zitten door de hals te laten zakken én de buikspieren aan te spannen. Als die buikspieren langer worden en minder goed in staat zijn de rug omhoog te brengen om ons te dragen kan dit problemen geven voor de rug. Zeker als je een paard hebt waarvan bekend is dat de doornsuitsteeksels dicht bij elkaar staan of waarvan je weet dat deze al eerder rugklachten heeft gehad.
De buikspieren hechten aan op het bekken en hebben daarmee invloed op het kantelen van het bekken en spelen op die manier ook een rol bi het naar voren brengen van de achterbenen. Bij een springpaard kan het voor een drachtige merrie lastiger worden om terug te springen of zich vlot te herstellen na de landing. Voor een dressuurpaard zal de verzameling naar verloop van tijd minder makkelijk gaan.
Rijden tijdens als je merrie drachtig is
Merries kunnen gedurende hun dracht vaak een hele tijd doorgereden worden. Het is echter wel prettig om rekening te houden met hun mogelijkheden en beperkingen in die situatie. Op het eind van de dracht wordt de buik dusdanig zwaar dat het voor veel merries niet prettig meer is om te galopperen. Realiseer je ook dat een paar zelfgekozen galopsprongen in de wei anders zijn dan dat wij van ze verlangen dat ze galopperen in de training.
Op het einde van de dracht zullen diverse banden onder invloed van hormonen slapper worden. Dit is bedoeld om de bevalling mogelijk te maken, doordat er op deze manier ruimte ontstaat voor het veulen in het geboortekanaal. Het slapper worden van de banden betekent ook dat de merrie minder stabiliteit heeft in bepaalde gebieden. Neem bijvoorbeeld het SI gewricht tussen bekken en heiligbeen: dit zal tijdelijk minder gestabiliseerd worden. Zware training of onverwachte bewegingen kunnen dan tot problemen leiden.
Houd rekening met rug en bekken
Het is goed om je merrie in beweging te houden gedurende de dracht. Houd echter rekening met alles wat er in haar lichaam gebeurt en doe tijdig een stapje terug. Spring zeker niet meer in de laatste maanden en vraag geen zwaar verzameld werk. Realiseer je dat bij verminderd aanspannen van de onderlijn de rug kwetsbaar is en stel het paard niet te hoog in. Door haar wat lager in te stellen kunnen ligamenten en spieren van de hals vermijden dat de rug te hol wordt. Controleer de rug geregeld op pijnlijkheid en houd rekening met eventuele vermoeidheid (dit staat los van fris gedrag dat paarden soms even laten zien). In de laatste weken voor de bevalling is het vaak raadzaam om vooral te stappen en indien de merrie fit is misschien een klein stukje te draven.
Zet vooral je eigen ambitie en wil om te trainen opzij en respecteer wat je merrie voor jou doet: een veulen maken!
Na de dracht
Geef je merrie na de dracht ook voldoende hersteltijd. Laat haar lekker veel met het veulen op de wei staan en begin met wat stapwerk (eventueel aan de hand). Na ongeveer 6 weken kun je rustig de ‘echte’ training hervatten. Zorg uiteraard wel voor een veilige plaats voor het veulen en bouw de tijd dat de merrie bij het veulen weg is rustig uit. Houd echter nog wel rekening met de verminderde werking van de buikspieren en de banden die nog niet optimaal op sterkte zijn.
Ook als het paard makkelijk ‘aanbiedt’ om meer te doen is het van belang haar heel geleidelijk op te bouwen en niet binnen twee weken op concours te willen. Laat je merrie tussendoor geregeld stappen, bouw de galop ook heel rustig op en denk pas in een later stadium aan oprichting of springen. Zo maak je de dracht en ‘kraamtijd’ voor je paard eens stukje prettiger én kan ze daarna ook als rijpaard weer goed functioneren.
Twijfel je of het wel goed gaat met je merrie? Schakel dan een deskundige in. Ook als je niet twijfelt kan het goed zijn je merrie in de opbouw een keer na te laten kijken. Zo zie je niks over het hoofd en kunnen jullie samen weer op een fijne manier de paardensport bedrijven!
Fijne veulentijd allemaal!
